Abstract:
Title: Orthodontic treatment need in14-16-year-old students attending high schools of Tehran’s 19rd educational area.
Statement of the problem: The
criteria used to assess orthodontic treatment need are not clear and
dentists have different perceptions of orthodontic treatment. Achieving a
uniform evaluation of treatment need is of importance for planning
health care services and the role of dental insurance. This study
provides information about orthodontic treatment need in a group of
14-16-year-old high school students attending high schools of Tehran’s
19rd educational area.
Materials and Methods: In
this study a total of 460 first, second, and third grade Iranian high
school students were selected from six governmental boys’ and girls’
high schools to the proportion of the total population. Dental health
component of the Index of Orthodontic Treatment Need (IOTN) was assessed
for each subject using the standardized DHC ruler on ordinary chairs
and under daylight. Present and past treatment status and satisfaction
with the treatment provided, were also recorded. The data was analyzed
to assess possible correlation between treatment need and present/past
treatment status with sex, socio-economic status and age.
Results: Findings suggest
that 17/6% of the students examined were in need for orthodontic
treatment according to grades 4 and 5 of DHC. There was no statistically
significant correlation between treatment need with sex, socio-economic
status and age. The most severely deviated occlusal traits were contact
point displacement, increased overjet, openbite and crossbite. The most
severe feature of malocclusion in grade 4 was overget and in grade 5
impacted teeth played the most prominent role.
Conclusion: 17/6%
of the students were in need for orthodontic treatment. Sex and
socio-economic status did not affect orthodontic treatment need. Contact
point displacements, increased overjet, openbite and crossbite are the
most severely affected occlusal traits in a complex of malocclusion.
We
suggest a uniform evaluation of treatment need is urgently needed for
planning health care services and developing a national copayment system
for orthodontic treatments.
بیان مسئله:
یکی
از مهترین مشکلاتی که رشته ارتودنسی همواره با آن مواجه است تعیین شاخص
نیاز به انجام درمان ارتودنسی است .شاخص نیاز به درمان ارتودنسی در سراسر
جهان کاربرد وسیعی داشته ودر اروپا وآمریکا از اعتبار روزافزونی برخوردار
است اما متاسفانه در جامعه ما، نیاز به درمان ارتودنسی الگوی شناخته شده ای
ندارد و برآورد دقیقی از نیاز به درمان درسطح جامعه در دسترس نیست،در حالی
که اعلان نظر قطعی برای شروع درمان بر مبنای چنین شاخصهائی ممکن بوده
وهمچنین بهبود وضعیت بهداشت وسلامت جامعه از طریق تحت پوشش بیمه قرارگرفتن
خدمات ارتودنسی همچون سایر کشورهای پیشرفته دنیا وتقسیم نیروی درمانی و
اولویت بندی درمان مستلزم کسب اطلاعاتی از وضعیت موجود است. توضیح آنکه
گاهی اوقات در بین بیماران مراجعه کننده به مطب دندانپزشک و ارتودنتیست هم
مواردی پیش می آید که بیمار و دندانپزشک نمی توانند در تصمیم گیری راجع به
شروع درمان نظر قطعی دهند(4). در حالیکه بسیاری از مشکلات بالقوه ارتودنسی
در صورت تشخیص در زمان مناسب با هزینه کمتر و درمانهای ساده تر قابل
پیشگیری هستند و از آنجایی که عمده چنین درمانهایی توسط دندانپزشکان عمومی
نیز قابل ارائه بوده و طیف وسیعی از جامعه ، امکان برخورداری از آن را
خواهند یافت . از طرف دیگر هر چند هدف ما در کلینیک درمان تک تک افراد است
ولی به عنوان عضوی از ارائه دهندگان خدمات بهداشتی ، درمانی، هدف نهایی ما
بهبود شرایط موجود در کل جامعه وتحقق اهداف توسعه در کشور است. یکی از
اهداف توسعه در جوامعی چون جامعه ما بهبود وضعیت بهداشتی از طریق پوشش بیمه
ای برای خدمات بهداشتی است. ارتودنسی نیز می تواند چون سایر کشورهای
پیشرفته دنیا تحت پوشش بیمه قرار گیرد.این مهم زمانی ممکن ومیسر می شود که
اولویتها و نیازهای جامعه در چهارچوب مشخص و هماهنگ وبر طبق الگوهای شناخته
شده ومورد قبول جامعه علمی، برای مراجع تصمیم گیرنده تبیین شود. در واقع
لازم است معیارهایی ارائه شود تا حداقل تمام دندانپزشکان بتوانند نیاز
درمان را به طور یکسان تعیین نموده وهمچنین نیاز جامعه به درمانهای
ارتودنسی به صورت کمی تعیین شده تا مسئولین کشوری بتوانند با همکاری مراکز
علمی نسبت به تعیین اولویتهای درمانی اقدام نمایند.
یکی
از راه حلهایی که برای تعیین نیاز یا عدم نیاز بیمار به انجام درمان
ارتودنسی ارائه شده ، استفاده از شاخصهای اکلوزالی است. در واقع جهت
ارزیابی نیاز به درمان ، تعیین اسنانداردهای درمانی و ارزیابی نتایج کار
توسط خود درمانگر، ایجاد شاخصی که کیفیت نتیجه درمان را به کمیت تبدیل کند
لازم است. شاخص‌ها جهت طبقه‌بندی ناهنجاری‌های پزشکی و دندانی به وجود آمده
اند تا در اپیدمیولوژی ، تحقیقات و طبقه‌بندی بیماران بر اساس نیاز ما را
یاری دهند(13). مهمترین خصوصیاتی که شاخص های اکلوزال باید داشته باشند
عبارتنداز: اعتبار؛ ( توانایی سنجش خصوصیت مورد نظر)، تکرارپذیری؛ (مشابه
بودن مشاهدات توسط مشاهده‌گرهای یکسان و یا متفاوت در زمان های مختلف) ،
سادگی استفاده ، مقبولیت در میان شاغلین حرفه دندانپزشکی و پذیرش در بین
آحادجامعه .
به طور کلی برخی شاخصهای معرفی شده عبارتند از:
1- IOTN (Index of Orthodontic Treatment Need)
2- PAR Peer Assessment Rating index) )
3- شاخص اولویت درمانی Grainger ( (Treatment Priority Index = TPI
4- شاخص اکلوزال Summer ( Summers O cclusal Index = SOI)
سنجش
شاخص های 3و4 زمان زیادی صرف می کند و استفاده از آنها مشکل و مستلزم
تکمیل فرم طولانی و پیچیده ای است و همین اشکالات امکان تحقیقات و ارزیابی
نتایج را محدود می کند . دو شـاخـصIOTN وPAR در حدود 20 سال قبل ایجاد
شده اند، شاخص نیازبه درمانهای ارتودنسی شاخص IOTN (Index of Orthodontic
Treatment Need)، که خود از دو جزء مستقل: الف) جزء سلامت دندانی (DHC) و
ب) جزء زیبایی ( Aesthetic Component) تشکیل شده از معروفترین شاخصهایی
است که در حال حاضر استفاده می شود(1). به کمک این شاخص می توان بیمارانی
را که نیاز زیادی به درمان ارتودنسی دارند، تعیین کرده و اولویتهای درمانی
افراد را مشخص نمود و از طرف دیگر بیمارانی را که نیاز به درمان آنها کم
بوده ودرمان آنها توسط دندانپزشک عمومی قابل اجراست، را تشخیص داد .
هر
چند در کشور ما برای سنجش شاخص نیازبه درمانهای ارتودنسی مطالعاتی در دو
شهر گرگان (31) و بندر انزلی (32) بطور منطقه ای، انجام شده ، اما متاسفانه
تابحال اقدامی برای سنجش این شاخص در سطح شهر تهران انجام نگرفته است .
این در حالی است که انجام چنین مطالعاتی در شهر تهران از اهمیت خاصی
برخوردار است زیرا شهر تهران به دلیل تمرکز امکانات بهداشتی و پایتخت بودنش
معمولاَ در فعالیت های بهداشتی الگوی سایر مناطق کشور بوده وهمچنین به
لحاظ امکان ارائه خدمات درمانی بهتر، برداشتن اولین گامها برای ارائه
خدمات بیمه دندانپزشکی در این منطقه میسر است و برآورد نیاز ساکنان تهران
به درمان ارتودنسی و تخمین پراکندگی این نیاز به تحقق این ایده کمک وافری
خواهد نمود.
هدف کلی پژوهش
حاضر دستیابی وکسب اطلاعات مورد نیاز برای تعیین شاخصهای نیاز به درمان
ارتودنسی است که در قالب بخشی از یک طرح پژوهشی فراگیرتر با عنوان « بررسی
نیاز به درمانهای ارتودنسی درنوجوانان 16-14 ساله تهران و شهر ری» ، مصوب
مرکز تحقیقات دندانپزشکی، انجام پذیرفته است. برای این منظور جزء سلامت
دندانی(DHC) شاخص نیاز به درمان ارتودنسی (IOTN) و رابطه آن باجنس ، سن در
نوجوانان 16-14 ساله دبیرستان‌های منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران در سال
1382 ، مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است. انتخاب گروه سنی 16-14 ساله به
این دلیل بوده که اولا این گروه سنی در دبیرستان ها حضور داشته ولذا
دسترسی به آنها راحت تر است وثانیا در این گروه سنی به تصحیح شاخص تطابق
با دوره دندانی مختلط ، نیازی نیست وبنابراین نمونه گیری مطمئن تر است.
با
استفاده از شاخصهای اکلوزالی تحقیقات مختلفی در کشورهای: انگلستان (3)،
ایالات متحده (7) ، مالزی (14)، اردن (13) و چندین کشور دیگر انجام شده
است. نتایج این تحقیقات نشان می دهد که نیاز به درمان ارتودنسی در مناطق و
نژادهای مختلف متفاوت بوده وپارامترهای مختلفی بر آن اثر گذار است که در
ادامه در قسمت پیشینه به آنها اشاره مختصری خواهد شد.
بررسی پیشینه پژوهش
معرفی کاربرد شاخص های مال اکلوژن(1)
شاخص
های ارتودنسی سال ها برای سنجش شدت مال اکلوژن بیماران و نیاز آن ها به
درمان به کار رفـتـه انـد. دو شـاخـص IOTN (Index of Orthodontic
Treatment Need) و PAR Assessment Rating index) (Peer در حدود
20 سال قبل معرفی شدند.کاربرد شاخص ها در آینده فراگیرتر خواهد شد تا سنجش
نیاز به درمان و موفقیت درمان از همگونی بیشتری برخوردار شود.
درمان
های ارتودنسی از ابتدای بنیانگذاری (National Health Service) NHS در سال
1948 در دسترس بوده اند. دسترسی به این درمان ها از آن زمان در سطح
وسیع‌تری ممکن شده و درمان در مطب‌ها نیز پیچیده تر گشته است، ضمناَ تمایل
به درمان های ثابت و فانکشنال نیز بیش تر به چشم می خورد. در سالهای اخیر ،
نگرانی هایی درباره استانداردNHS برای درمان ارتودنسی ، به خصوص درباره
خدمات دندانپزشکان عمومی به وجود آمده است. Elderton و Clark دریافتند
اکلوژن تنها در میان یک سوم بیماران بهبود می‌یابد.در مطالعه ای اخیراَ از
1200 موردمعرفی شده بهDental Practice Board ، در درصد قابل توجهی از آنان
، نیاز به درمان کاهش یافته و دندان ها ردیف شده بودند. از موارد گزارش
شده، 20 درصد نیاز متوسطی به درمان داشتند و این نشان می داد بیماران این
گروه به خوبی درمان شده بودند.برای چندین سال ارزیابی کیفیت نتایج درمانی
ارتدنسی یکی از مشکلات بوده است . برای بیماران و دندانپزشکان عمومی
ومتخصصین دیدگاههای متفاوتی درباره یک اکلوژن خوب وجود داشت.Andrews دریافت
که حتی در 1150 موردی که استاندارد درمانی آنها بالا در نظر گرفته شده بود
گوناگونی قابل ملاحظه ای از نظر ، یک نتیجه خوب ، وجود داشت.
بیماران
اغلب از اینکه چرا برای درمان فرا خوانده شدند آگاهی نداشتند . به‌نظر می
رسد که بسیاری از درمانهای ارتودنسی که در گذشته انجام می شد در اثر القای
دندانپزشک بود، بنابراین به روش‌هایی برای تعریف نیازها و استانداردهای
درمانی نیاز داریم.
معمولاَ
در سیستم های بهداشتی عمومی منابع موجود برای برآورد نیازها کفایت نمی
کنند. بر این اساس مجبور به تقسیم منابع و اولویت بندی هستیم. به دلیل
کمبود منابع و نگرانی درباره استانداردهای درمان ارتودنسی در کشورهایی که
بیمه درمانی قدرتمندی دارند، به طور کلی سیستمی منطقی برای اولویت بندی مال
اکلوژن مطلوب خواهد بود. در سوئد و نروژ ارتودنتیست ها مال اکلوژن را در
چند گروه بندی کرده اند که میزان برداشت از منابع بهداشت عمومی را برای
درمان مشخص می کند؛ بیماران مبتلا به شکاف لب و کام ، اورجت بیش از 10 میلی
متر، دندان های نهفته و چندین دندان غایب در گروه فوری ترین درمان ها قرار
می گیرند و بیمارانی که دندان‌ها‌یشان کمی نامرتب است از اولویت کمتری
برخوردارند.این طبقه بندی را می توان یک شاخص برای نیاز درمانی دانست. جهت
ارزیابی درمان تعیین اسنانداردهای درمانی و ارزیابی نتایج کار توسط خود
درمانگر، ایجاد شاخصی که کیفیت نتیجه درمان را به عدد تبدیل کند لازم است.
چرا باید از شاخص ها استفاده کنیم ؟
شاخص‌ها
جهت طبقه‌بندی ناهنجاری‌های پزشکی و دندانی به وجود آمده اند تا در
اپیدمیولوژی ، تحقیقات و طبقه‌بندی بیماران بر اساس نیاز ما را یاری دهند.
شاخص DMF در دندانپزشکی ترمیمی وشاخص هایی در پریودنتولوژی و سایر زمینه
های دندانپزشکی سال هاست که مورد استفاده قرار می گیرد. مال اکلوژن پدیده
ای بی همتا است از آنجا که الگوهای بی ارتباطی را نمایش می دهد که بیما ر
نسبت به آنها واکنش متفاوتی دارد.
شاخص
های بسیاری در گذشته برای سنجش مال اکلوژن به وجود آمد، اما تنها دو شاخص
اولویت درمانی Grainger ( TPI ) وشاخص اکلوزال Summer ( OI) کاربرد وسیع
یافته بودند،با این حال ،سنجش این شاخص ها زمان زیادی صرف می کند و استفاده
از آنها مشکل و مستلزم تکمیل فرم طولانی و پیچیده ای است و همین اشکالات
امکان تحقیقات و ارزیابی نتایج را محدود می کند.
برخی
مطالعات نتایج به دست آمده از کاربرد شاخص های متفاوت مال اکلوژن رامقایسه
کرده اند. Hermanson ، Greve تفاوت قابل توجهی را در امتیاز بندی پنج
شاخص مختلف، که نمونه های مشابهی را سنجیده بودند، یافتند، در حالی که
Gereve، Hagan همراهی بالایی را بین معالجه کنندگان در کاربرد 3 شاخص
مختلف یافته بودند.
استفاده
ازشاخص ها باید در تفسیر خصوصیت ها همگونی ایجاد کند.در حالیکه شاخصهای
مورد استفاده تا سال های اخیر الگوهای مشابهی را از خصوصیات مختلف یک مال
اکلوژن نشان نمی دادند. وبه همین دلیل با وجود آن که شاخص ها ی متعددی به
وجود آمده اند (همانطور که قبلاَ اشاره کردیم) هیچ یک در سطح بین المللی
مقبولیت نیافتند. بنا براین شاخص های ساده تر باید ایجاد گردند. در چند سال
اخیر ، دو بخش دانشگاهی ( در متچستر و بریستول ) و چهار مجمع ارتودنسی از
طریق گروه الحاقی استانداردهای خود- دو شاخص برای مال اکلوژن را ایجاد
کرده اندکه عبارتند از:
الف) شاخص نیازبه درمانهای ارتودنسی(IOTN) ب) شاخص درجه بندی سنجش همتایی یا PAR
(Peer
Assessment Rating) . شاخص نیازبه درمانهای ارتودنسی(IOTN) ازدو جزء مستقل
سلامت دندانی (Dental Health Component = DHC) و جزء زیبایی (Aesthetic
Component) تشکیل شده است. شاخص درجه بندی سنجش همتایی (PAR) مقادیر
عددی را به الگوهای مختلفی نسبت می دهد که در نهایت مال اکلوژن را به وجود
می آورند و مجموع این ها میزان انحراف از اکلوژن ایده آل را نشان می دهد(
که اکلوژن عالی مقدار عددی صفر را می پذیرد).
این
شاخص ها توسط 74 دندانپزشک شامل 22 ارتودنتیست مشاور، 22 متخصص رشته های
دیگر، 11 مسئول دندانپزشکی در جامعه، 15 دندانپزشک عمومی و 4 صاحب نظر
دیگر( مشاور بورد دندانپزشکی و کارکنان بخش ارتودنسی بیمارستان) ارزیابی شد
تا مطمئن شویم مجموعه صاحب نظران نمایانگر جامعه دندانپزشکی هستند.(1)
تاریخچه ابداع IOTN
ایجاد شاخصی برای سنجش اولویت درمانی(2)
هدف
این مطالعه ایجاد شاخصی معتبر و تکرار پذیر برای ارجحیت درمان ارتودنسی
بود.پس از مرور متون در دسترس ، چنین نتیجه گیری شد که این هدف با ایجاد دو
جزء جداگانه برای ثبت:1- سلامت دندانی و عملکردی برای درمان،2- عدم تناسب
زیبایی به وجود آمده توسط مال اکلوژن ایـجـاد شــده اسـت. با تـغـیـیـری
درشــاخـص بکار رفته تـوســــط(Swedish Dental Health Board )
برای سنجش نیاز درمانی بر اساس عملکرد در سلامت دندانی ، این شاخص به
صورت 5 رتبه با مر زهای مشخص تغییر یافت. برای سنجش نیاز درمانی از دیدگاه
زیبایی نیز شاخصی با 10 طبقه، به طور مستقل تعریف شد . این شاخص با استفاده
از عکس هایی از افراد 12 ساله که در یک تحقیق بزرگ چند تیمی جمع آوری شده
بود ارزیابی شد. 6 قضاوت کننده غیر دندانپزشک این عکس ها را بر اساس یک
میزان آنالوگ بصری و به فواصل مساوی در محدوده ارزیابی تنظیم کردند و عکس
هایی که نماینده هر دسته بودند انتخاب شدند. برای سنجش این شاخص در عمل ،
دو نمونه از جمعیت ، گروهی از بیماران ارجاعی برای درمان و نمونه اضافی از
کودکان 12-11 ساله مدرسه ای ، انتخاب شدند. هر دو گروه با ستفاده از شاخص
ارزیابی شدند و نتایج رضایت بخشی از یافته های هر مشاهده گر و مقایسه
مشاهده گر های مختلف ، به دست آمد.
نقد:
در
این شاخص به خوبی به دو جزء مستقل نیاز درمانی ارتودنــــسی ( جزء
زیبایی و جزء سلامت دندانی ) به طور جداگانه بها داده شده است، لذا
خصوصیات شاخص اکلوزالی ایده ال ( از جمله اعتبار) در این شاخص بیش از سایر
شاخص ها نمود می یابد. در کارهای بعدی نشان داده شد این دو جزء همپوشانی
بالایی دارند و می توان شاخص DHC را به صورت مستقل نیز در کارهای جامعه نگر به کار برد.
نیاز به درمان ارتودنسی در کودکان انگلستان(3)
مدیریت
موثر یک سیستم تامین کننده سلامت دندانی عمومی به اطلاعات دقیقی ازنیاز
جامعه احتیاج دارد. در بررسی های پیشین میزان نیاز به درمان ها ی ارتودنسی
در جوامع که توسط اپیدمولوژیست ها و ارتودنتیستها ارزیابی شده ، بسیار
گوناگون بوده است. این مقاله یافته های دو پژوهش مستقل از نیاز درمانی
ارتودنسی در انگلستان را با استفاده از شاخص نیاز به درمان های ارتودنسی(2)
نشان می دهد. نتایج نشان می دهند که تقریباَ یک سوم جمعیت 11 تا 12 ساله
انگلستان به درمان ارتودنسی نیاز دارند . اساس انتخاب گروه های نیازمند به
درمان در هر دو مطالعه مشابه و بر اساس شدید ترین الگوهای ناهنجاری
اکلوزالی بود.
مواد و روش ها:
جمعیت
های مورد مطالعه به صورت تمام دانش آموزان سال اول مقطع دوم تعریف شدند
(یعنی 12-11 ساله ) که در مدارس دولتی منچستر و شفیلد حضور داشتند. با
استفاده از تکنیک نمونه گیری تصادفی طبقه ای در دو مر حله ، 9 دبیرستان از
18 دبیرستان مرکز بهداشت ناحیه سالفورد ،3 در منچستر و 22 مدرسه از 89
مدرسه موجود در شفیلد، انتخاب شدند که نماینده مقطعی از وضعیت اجتماعی –
اقتصادی جامعه بودند.
معاینه :
معاینه
در هر مدرسه با استفاده از لامپ angle poise با حباب 60 واتی و در شرایط
استاندارد انجام شد. هیچ اطلاعات رادیوگرافیکی استفاده نشد و معاینه کننده
ها به مدارک دندانپزشکی بیمار دسترسی نداشتند. هر کودکی که در روز معاینه
در مدرسه حضور داشت به نوبت از نظر مال اکلوژن بررسی شد . در منچستر
معاینه توسط محقق اول و در شفیلد توسط محقق دوم انجام گردید. هر دو معاینه
کننده قبلاَ برای استقاده از IOTN آموزش دیده بودند و مهارت لازم را کسب کرده بودند.
نقد مقاله :
سن
انتخاب شده در این مطالعه 11 تا12 سالگی بوده است، در این سنین احتمال عدم
رویش مولرهای دوم و حتی پره مولرهای دو م نیز وجود دارد که نیاز درمانی را
بیش ازحد واقعی جلوه می دهد و رویش فکین نیز هنوز به حداکثر خود
نرسیده و فرصتی برای جبران شلوغی های دندانی در ناحیه قدامی وجود دارد.
در مطالعه مااستفاده از IOTN
در سنین 16-14سالگی بود که حتی با ا حتساب تاخیر رویش که در محدوده 2 سال
کاملاَ طبیعی اســـت. احتمال تخمین غیر واقعی نیاز درمانی به حداقل می رسد
زیرا در این سنین دندان های دایمی کاملاَ رویش یافته اند.
گوناگونی نظر دندانپزشکان در تعیین نیاز به درمان ارتودنسی(4):
خصوصیاتی
که دندانپزشکان برای قضاوت درباره نیاز به درمان ارتودنسی استفاده می کنند
چندان مشخص نیست. این مطالعه درباره گوناگونی برداشت دندانپزشکان از نیاز
به درمان ارتودنسی تحقیق می کند. هفتاد و چهار دندانپزشک 320 کست دندانی
را در ارتباط با نیاز به درمان ارتودنسی از نظر زیبایی و سلامت دندانی
ارزیابی کردند.این بررسی‌ها نشان داد نظرات این افراد درباره نیاز به درمان
تفاوت های قابل ملاحظه‌ای دارد.پیشنهاد می شود یکی از روش های دستیابی
به ارزیابی هماهنگ نیاز به درمان های ارتودنسی ، استفاده از یک شاخص
اکلوزالی است. تا زمانی که یک شاخص اکلوزالی توسط جامعه ارتودنسی پذیرفته
نشده، اختلاف بین نیاز و در خواست درمان ارتودنسی بین دندانپزشکان و دیدگاه
های ناهمگون آنها ادامه خواهد یافت.
نقد:
تعیین
نیاز به درمان های ارتودنسی بدون حضور بیمار از سوی دندانپزشک با مشکلات
فراوان مواجه است ناتوانی در بررسی اکلوژن دینامیک بیمار و بررسی عوارض
بالینی ما ل اکلوژن از جمله این عوارض است.به هر حال، این مقاله در نمایش
عدم توافق میان دندانپزشکان بسیار موفق عمل کرده است و این همان نکته ا ی
است که باعث محبوبیت اخیر شاخص های اکلوزال درمیان دندانپزشکان شده است.
مقایسه و مقابله دو شاخص ارتودنسی شاخص نیاز به درمان های ارتودنسی و شاخص زیبایی دندانی (5)
این
مقاله دو شاخص ارتودنسی شاخص نیاز به درمان های ارتودنسی (IOTN) و شاخص
زیبایی دندانDAI) ( را با یکدیگر مقایسه می کند. هر دو شامل خصوصیات
بالینی و زیبایی هستند. هر دو این پیش فرض را قبول دارند که یکی از فواید
عمده درمان های ارتودنسی بهبود زیبایی و نتیجه منطقی آن سلامت روانی و
اجتماعی فرد به وجود آمده‌اند. هر دو شاخص به منظور شناسایی کودکان در وخیم
ترین الگوهای اکلوزالی برای بهره گیری از منابع عمومی بکار رفته اند. نحوه
ایجاد ارزش و اعتبار IOTN و DAI به ترتیب دراولین ودومین قسمت مقاله
توصیف شده اند. قسمت سوم مقاله این دو شاخص را با هم مقایسه می کند.. در
IOTN جزء زیبایی ابزاری جداگانه و مستقل از جزءسلامت دندانی است .جنبه بی
همتایی DAI ارتباط دادن نظریات مردم از زیبایی به اندازه گیری های الگوی
آناتومیک در این خصوص است ، در حالی که درIOTN دو جزء قابل ترکیب نیستند.
هر دو جزء (IOTN) دارای سه طبقه بی نیاز از درمان ، نیاز به درمان جزئی و
نیاز به درمان قطعی هستند و از یک محدوده پیوسته برخوردار نیست ، در حالی
که DAI از یک محدوده وسیع تر برخورداراست. و نتیجه قابلیت مقایسه دقیق
تری خواهد داشت.
نقد مقاله
هر
چند نویسندگان مقاله که هر دو مبدعان DAI بوده اند، اشکالاتی به شاخص
(IOTN) وارد داشته اند، ولی همانطور که درمتن مقاله دیده می شود DAI
نیزخالی از اشکال نیست. و علاوه بر این ایجاد یک محدوده با دامنه وسیعتر
در DAI می تواند خطای اندازه گیری را افزایش دهد و بروز آن را نمایان کند
.از اشکالات عمده DAI آن است که در تحقیقات حساسیت آن به دندان های از دست
رفته ، اثبات شده و اوربایت هایی که بافت نرم را صدمه می زنند تفاوتی با
اوربایت‌های غیر تروماتیک ندارند.
به
طور کلی هیچ کدام از شاخصهای موجود بدون اشکال نیستند؛ ولی در کاربردهای
اپیدمیولوژیک شاخص IOTN خصوصیات مهم یک شاخص معتبر شامل : اعتبار، تکرار
پذیری ، سادگی در کاربرد، مقبولیت حرفه ای و مردمی و نیز زمان سنجش کوتاه
تر را داراست.
مطالعه اعتبارسه شاخص نیازبه درمان ارتودنسی درایالات متحده.(6)
هدف
این مطالعه بررسی نیاز درمانی از دیدگاه 18 ارتودنتیست بود. 160 کست
مطالعه از تمام اقسام مال اکلوژن استفاده شدند. کست ها با توجه به شاخص های
IOTN و HLD و Modified HMAR ارزیابی شدند. نتایج نشان داد هر سه شاخص
اطلاعات معتبری برای تعیین نیاز به درمانهای ارتودنسی فراهم می کنند.
نقد مقاله:
با
توجه به استاندارد طلایی این مطالعه که شامل گروهی از 18 ارتودنتیست بود،
اعتبار این مقاله دو چندن می شود. در سایر مطالعات معمولاَ دو یا چند
شاخص با یکدیگر مقایسه می شوند که اعتبار هر شاخص را به وضوح مشخص نمی کند.
کاربرد IOTN به تایید این مقاله نیز مطابق با تشخیص ارتودنتیست ها در سطح
نمونه های بزرگ( بیش از200 کست ) است.
مطالعات اپیدمیولوژیک مال اکلوژن (7)
شیوع مال اکلوژن ونیاز درمان ارتودنسی درایالات متحده ،آمار ارائه شده از(NHANES III)
نیاز و تقاضای درمان:
اطلاعات
به دست آمده از سومین بررسی سنجش تغذیه و سلامت ملی (NHANES III) تصویری
شفاف از مال اکلوژن در جمعیت ایالات متحده در دهه 1990 در اختیار ما قرار
می دهد. بی نظمی قابل تو جه انسیزورها در غالب گروه های نژادی و مذهبی رخ
می دهد و تنها 35% بالغین انسیزورهای تحتانی مرتبی دارند.بی نظمی در 15%
منجر به عوارض ظاهری و عملکردی می شود و نیاز به درمان به کمک توسعه قوس
فکی یا کشیدن چند دندان دارند. حدود 20% جمعیت انحرافاتی از بایت ایده آل
دارند و 2% این انحرافات با عث مال اکلوژن می شوند و نیاز به درمان
ارتودنسی دارند. در مقایسه با بقیه ، جمعیت نژاد Hispanic بی نظمی بیشتری
در انسیزورهای خود دارند و روابط کلاس اا، ااا بیشتر در بین آنها دیده می
شود ولی بایت عمیق و باز بین آنها شیوع کمتری دارد.
ملاحظات
فانکشنال و روانی – اجتماعی در تعریف نیاز به درمان ارتودنسی تاثیر
دارند.به همین دلیل تعیین نیازهای درمانی تنها با بررسی کست های دندانی و
تصاویر رادیوگرافی مشکل است.Shaw و همکارانش سیستمی برای امتیاز بندی مال اکلوژن طراحی کرده اند
(شا
خص نیاز به درمان های ارتـودنـسـی (IOTN) ) که بیماران را در 5 رتبه از “
بی نیاز از درمان “ تا “ نیاز شدید درمان“ طبقه بندی کرده اند.این
شاخص دو جزء دارد: جزء سلامت دندانی ( برپایه انحرافات از اکلوژن ایده ال )
و جزء زیبایی ( بر پایه امتیازی که بیماران بر اساس یک سری عکس از مال
اکلوژن به خود می دهند). همانطوری که انتظا ر می رود ارتباط بالایی بین
امتیازات دو جزء شاخص وجود دارد ، که بر این اساس میتوان تنها جزء سلامت
دندانی را به عنوان نشانه نیاز به درمان به کار برد(20) . گروهی از
ارتودنتیستها میزان جلب توجه ناهنجاری‌های اکلوزالی را بررسی می‌کردند و
براین اساس IOTN بهتر از شاخص های قبلی با نظر گروه ارتودنتیست ها مطابق
بود. کاربرد IOTN در بررسی اطلاعات نشان می دهد 57 تا 59% تمـــام گروه های
نژادی و مذ هبی درجاتی از نیاز به درمان ارتودنسی را دارند. بیش از 30%
جوانان سفیدپوست 11% نژاد Hispanic و8% سیاهان تحت درمان قرار گرفته اند.
مال اکلوژن شدید در بین سیاه‌پوستان بیشتر گزارش می شود که احتمالاَ به
دلیل درمان کمتر در این گروه نژادی است. درمان در گروه هایی با در آمد بالا
شایع تر است ، 5 تا 8 در صد پایین ترین سطح جامعه و 10 تا 15 در صد
گروه‌هایی با درآمد متوسط تحت درمان قرار گرفته اند. با وجود آن که امروز
تمام ایالت ها در امریکا به درمان ارتودنسی تحت حمایت Medicaid نیاز
دارند که خود شاهدی از اهمیت غلبه بر مشکلات ارتودنسی است. کمتر از 1%
بیماران ارتودنسی در برنامه های اجتماعی تحت درمان قرار می گیرند . علیرغم
این موضوع ، حدود 10% نوجوانان در پایین ترین سطح جامعه و 15% گروه متوسط
تحت درمان ارتودنسی هستند. حتی خانواده هایی با منابع اقتصادی متوسط
ارتودنسی را در اولویت بالایی قرار می دهند؛ زیرا نقشی بزرگ در مقبولیت فرد
در اجتماع و شانس‌های زندگی افراد دارد.
سنجش مال اکلوژن و عامل زمان(8)
سنجش
وضعیت اکلوزال برای اهداف ارتودنسی را می توان براساس برداشت های شخصی و
یا شاخص های ارتودنسی انجام داد. روش سنجش باید قابل تکرار باشد نتایج مورد
نظر را در تمام موارد به ما بدهد. این مطـالعه عامـل تـغـییر دهـنـده
دیـگـری را بررسی می کند.
(
معاینه در طول زمان). عکس ها و کست های دندانی 45 نمونه در 12 سالگی با
وضعیت آنها در 16 سالگی مقایسه شد. سنجش شدت بر اساس اظهار نظر شخصی و
امتیازات AC از IOTN در مدارک اولیه و ثانویه ثبت و توسط چهار ارتودنتیست
اندازه گیری شدند. امتیازاتDHC از IOTN و DAIنیز توسط یکی از نویسندگان
مقاله ثبت شد . کاهش قابل توجهی در برداشت شخص، نیاز به درمان و امتیاز DAI
در طول زمان مشاهده شد. جزء AC از IOTN کاهش غیر محسوسی داشت ولی درگروه
بندی ،دندانهای مختلط این کاهش معنی دار بود.DHC در طول زمان از ثبات
بیشتری بر خوددار بود. نقد مقاله: دراین مطالعه احتمال خطای مشاهده گر
نسبتاَ زیاد است و با توجه به تعداد محدود نمونه ها میتوانست از این خطا
جلوگیری شود.
با توجه به
نتیجه مطالعه استفاده از DHC در مطالعات بعدی و مقایسه با مطالعه فعلی از
ارزش و اعتبار برخوردار است در صورتی که AC وشاخص DAI از این خصوصیت برخوردار نیستند.
عوامل موثر بر تصمیم گیری در مورد نیاز به درمان ارتودنسی در مطالعه ای طولانی مدت در جمعیت 11و 15 ساله و والدین ایشان.(9)
هدف این مطالعه ارزیابی نگرش نسبت به درمان ارتودنسی در بین افراد 11 ساله (T1) و 15 ساله(T2) و والدین آنها ، برای نشان دادن پراکندگی میزان ارجاع و قبول درمان توسط یک شاخص نیاز به درمان که در (T1) سنجیده شد و نیز توضیح عوامل موثر در تصمیم گیری درباره نیاز به درمان ارتودنسی در دوره ای از (T1)تا (T2) بوده است . گروهی از 359 کودک و والدین آنها به پرسشنامه های جداگانه ای درT1پاسخ
دادند و 293 خانواده در پیگیری 4 سال بعد مجدداَ پاسخ دادند. 224 کودک پس
از حذف افرادی که تحت درمان فعال بودند در معاینات با لینی شرکت نمودند.
کست های مطالعه دندانی با IOTN سنجیده شدند . متوسط ارجاع 56 درصد و بین
40 تا 71 درصد در کلینیک های مختلف متفاوت بوده حدود 44% کودکان درمان
قبلی یا فعلی در T2 داشتند. هیچ تفاوتی بین دو جنس در گروه ارجاعی و درمان
شده مشاهده نشد. انگیزه های زیبایی شایع ترین دلیل برای تقاضای خدمات
ارتودنسی بود و گروه درمان شده پس از طی دوره های مذکور تمایل کمتری به
درمان داشتند. نگرانی افراد 11ساله کمتر از گروه 15 ساله‌ها بود. کودکان
گروه درمان نشده با وجود تصمیم دیر هنگام برای درمان، ازT1 به T2
تغییر مطلوبی نشان دادند. نتایج نشان می‌دهند دندانپزشکان نقشی کلیدی در
تعیین میزان نیاز به درمان ارتودنسی دارند. میزان ارجاع بالا ، عدم درمان
برخی بیماران را منتفی می‌کندو همه در صورت تمایل امکان درمان دارند.نگرش و
تمایل گوناگون به درمان در بین کودکان حتی در گروهی که به شدت نیازمند
درمان هستند نیز موثر است.
نقدمقاله:
از
سایر کاربردهای IOTN مقایسه نتیجه درمان و بررسی نگرش و تغییر آن در
بیماران است . در این مطالعه دو دوره دندانی ( انتهای دوره دندانی مختلط
در11سالگی و ابتدای دوره دندانی دایمی در 15 سالگی) با یکدیگر مقایسه شده
اندکه نتایج همگنی به ما نمی دهد و مقایسه این نتایج جای اشکال دارد. رشد
فکین در این سنین از میزان نیاز به درمان می کاهد که در انتخاب نمونه ها
باید در نظر گرفته شود.
تعداد صفحات:70
